سنتور

یکی از سازهای سنتی موسیقی ایرانی ساز سنتور می باشد که با صدای دلنشینش افراد زیادی را جذب خود می کند . که صدای بسیار دلنشینی دارد که هر کسی را مجذوب خود میکند ، در ادامه این مطلب به بررسی تاریخچه و جزئیات ساخت این ساز و نوازندگان معروف آن پرداخته ایم.

این ساز را که قدمت طولانی در ایران دارد و به احتمال زیاد از ایران به کشورهای دیگر راه یافته به نام هایی دیگری مانند ، در کشور چین «یان-کین»، در اروپای شرقی «دالسی مر»، در انگلستان «باترفلای»، در آلمان و اتریش «مک پر»، در هند «سنتور»، در کامبوج «فی» و در امریکا «زیتر» می نامند که تشابهات و تمایزاتی با یکدیگر دارد.

کلاس سنتور در رشت

از دوره های آشوری و بابلی (669 قبل از میلاد) تصاویر و حکاکی هایی به جا مانده که نشان می دهد در آن افراد سازی شبیه ذوزنقه و همانند سنتور را با یک طناب و یا نخ به گردن خویش آویخته اند و با آن می نوازند.

مشخص نیست سنتور ابتدا در کدام کشور استفاده می شده اما آنچه از شواهد حاکی است نشان دهنده آشنایی ایرانیان قبل از اسلام با این ساز بوده اند و به آن «کونار» می گفتند. عبدالقادر مراغه ای بعد از اسلام «ساز» یا «طوفان» را که شبیه سنتور امروزی بود معرفی کرد که تفاوت آن با سنتور بستن یک سیم برای هر صدا و کوک نمودن آن با جابه جایی خرکها بود.

قدمت آثار کشف شده نشان می دهد که این ساز از ایران به کشورهای دیگر منطقه راه یافته است و در دیگر کشورها به نام های مختلفی نامیده می شود مثلا در کشور چین آن را «یان-کین»، در اروپای شرقی «دالسی مر»، در انگلستان «باترفلای»، در آلمان و اتریش «مک پر»، در هند «سنتور»، در کامبوج «فی» و در امریکا «زیتر» می نامند البته این ساز در این کشورها با تفاوت هایی مورد استفاده قرار می گیرد. در بعضی نواحی ارمنستان و گرجستان ساز سنتور رواج زیادی دارد .

امروزه یان-کین یا همان سنتور چینی به عنوان ساز ملی چین شناخته می شود اما بر اساس دست نوشته های قدیمی در سلسله امپراتوری مین (سالهای 1368 تا 1644 هـ. م) به علت رفت و آمدهای زیاد بین چین و خاورمیانه، این ساز از طریق دریا از فارس به چین انتقال پیدا کرده است و ابتدا در استان ساحلی کانتون نواخته می شد و سپس به سراسر چین راه پیدا کرده است.

یکی از دانشمندان موسیقی ترکیه به نام رئوف یکتا بیگ در دایره المعارف لاوینیاک نوشته که سنتور از آلات موسیقی قدیم یهودیان است. در دایره المعارف موسیقی لاروس نیز آمده است که سنتور سازی بوده که یهودیان بسیار به آن علاقه داشته اند.

قبل از آغاز دوره قرون وسطی سنتور به اروپا راه پیدا نمود و افراد زیادی را مجذوب خود کرد . مسیحیان اروپایی که به موسیقی و هنر علاقه وافری داشتند به تکمیل این ساز پرداختند و سازهایی مانند پیانو که سلطان سازهاست از آن به وجود آمد .